شبکه "همبستگی برای حقوق بشر در ایران"
شبکه "همبستگی
برای حقوق بشر در ایران" نشست پالتاکی در روز یک شنبه ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۵ با
شرکت شادی صدر، حامد فرمند و بیژن میثمی برگزار کرد. در این نشست تعدادی از
خانواده های جان باختگان و زندانیان سیاسی و باز ماندگان دهه ۶۰ نیز حضور داشتند.
این
برنامه با یک دقیقه سکوت در گرامی داشت یاد همه جانباختگان راه آزادی و شاهرخ
زمانی آغاز شد و با قطعه موسیقی از بیژن میثمی، فرزند هنرمند زنده یاد مرتضی میثمی
که در سال ۶۳ اعدام شد و برای پدرش ساخته است ادامه یافت. بعد از آن بیژن میثمی به
عنوان خانواده باز ماندگان از زندگی و تجارب خود صحبت کرد.
تلاش
این نشست پالتاکی بر آن بود که نگاه های مختلف به این دوره را باز بینی کند و در
این رابطه میهمان بعدی برنامه، حامد فرمند کنشگر- پژوهشگر حوزه کودک بودند، سخنان
حامد فرمند در این حیطه به این صورت بود :
یکی
از نکات مهمی که در برخی از گزارش های حقوق بشری مطرح شده و در گزارش سازمان عدالت
برای ایران به درستی بر آن تاکید بیشتری شده است٬ توجه به خانواده زندانیان است. توجه
به خانواده زندانیان٬ نه تنها برای مستند سازی اطلاعات و ثبت آگاهی های شان از
حوادثی که بر خانواده و عزیزان اعدام شده شان رفته است، بلکه برای شنیدن تجربه
مستقل خودشان اهمیت فوق العاده ای دارد. اهمیت این ماجرا در آن است که خانواده های
قربانیان به عنوان اجزای مهمی از پروسه عدالت خواهی، فرصتی برای شنیده شدن پیدا می‌کنند.
شنیدن صدای آن ها، امکانی را فراهم می‌آورد تا روند بهبود این افراد، مسیر منطقی و
سالمی را طی کند و این افراد در کنار فعالیت های عدالتخواهانه شان، امکان بهبودی
از طریق شنیده شدن و درک شدن را پیدا کنند. همانطور که شنیدن صدای مستقل خانواده
زندانیان و اعدام شده های دهه شصت مهم است، شنیدن صدای خانواده ها با گرایش های
متفاوت هم از اهمیت بالایی برخوردار است. تا کنون به دلایلی که تجربه شخصی من می‌گوید
دلایل قابل مطالعه ای است، بیش از همه صدای گروه هایی با گرایش چپ شنیده شده است. شنیدن
صدای گروه هایی مثل مجاهدین هم به درک روند سرکوب سال های دهه شصت کمک می‌کند و هم
مسیر بهبود را متعادل تر و هموارتر می‌کند. از سوی دیگر شنیدن صدای اجزای مختلف
خانواده با سن و جنسیت متفاوت هم اهمیت زیادی دارد. مطالعات علمی نشان می‌دهد که
با وجود شباهت های بسیار در تجربه شخصی اجزای مختلف یک خانواده از یک تراما، تفاوت
های جدی هم در نوع واکنش آن ها به تراما وجود دارد. به عنوان مثال برخورد کودک
دختر با پسر در نبود مادر یا پدرشان متفاوت است و برخورد کودک خردسال با نوجوان
تفاوت دارد. شناخت این رفتارها و شنیدن این تجربه ها، به درک درست رنجی که این
خانواده ها و افراد به صورت مستقل برده اند کمک می‌کند و به جامعه هم این امکان را
می‌دهد تا همراه با این افراد در مسیر بهبود تلاش کنند. در این جا لازم می‌دانم تا
ضمن یادآوری مسئولیت اجتماعی جامعه در همراهی برای طی کردن مسیر عدالت خواهی، به
اهمیت نقش رسانه ها و نهادهای اطلاع رسانی نیز اشاره کنم. چنانچه در گزارش عدالت
برای ایران نیز آمده است، درک رنج خانواده زندانیان و اعدام شده های دهه شصت، این
فرصت را به جامعه می‌دهد تا بداند این رنج موضوعی مربوط به گذشته نیست و همچنان هم
در تداوم است. به این ترتیب، در کنار سایر موضوعات روز بین المللی و داخلی، رسانه
ها به عنوان موضوعی روز می‌توانند به رنج خانواده زندانیان و اعدام شده های دهه
شصت بپردازند و نقش موثرتری در طی کردن مسیر بهبود ایفا کنند. موسسه غیر انتفاعی
کودکان زندانیان طی یک سال فعالیت اش و من طی سه سال اخیر، تمرکز اصلی اش را بر
تحقیق درباره کودکان زندانیان و آثار زندانی شدن والدین بر آن ها گذاشته است. تلاش
ما این است تا در کنار اجرای برنامه آموزشی در آمریکا، منبع آموزشی مطمئنی برای
خانواده زندانیان در ایران باشیم و اطلاعات با ارزش و آموزش های لازم را در اختیار
آن ها قرار دهیم تا در برخوردشان با کودکان شان بتواند موثر باشد و زمینه ای را
فراهم کنیم تا این کودکان در بزرگسالی رنجی را که به دلیل نبود والدین شان به آن
ها وارد شده با خود حمل نکنند.
در
قسمت بعدی برنامه، شادی صدر حقوق دان، روزنامه‌نگار، فعال حقوق زنان، سرپرست انجمن
"سنگسار را متوقف کنید" و سازمان"عدالت برای ایران" سخنرانی
خود را در مورد حق دادخواهی برای خانواده های قربانیان و روند قانونی اقدامات
حقوقي كه خانواده ها مي توانند انجام بدهند، داشتند.
صحبت
های شادی صدر بطور عمده حول محور داد خواهی چه در داخل کشور منطبق با قوانین قضائی
حاکم بر کشور و چه در سطح جهانی به کمک قوانین بین المللی قرار داشت. از منظر
قوانین حاکم بر کشور حرکت اصلی مربوط به انتخاب بازماندگان کشتار است که پس از
تصمیم گیری جهت پی گیری نا پدید شدن عزیزان شان با توجه به اینکه اعدام شده و محل
دفن شان مشخص نیست و اینکه حکمی بویژه برای زندانیان چپ بعنوان فتوا وجود نداشته
است، قابل پی گیری است. بگفته شادی صدر هیچ مسند قضائی دال بر قانونی بودن این
اعدام ها وجود نداشته و ندارد و امکان پی گیری با اتکاء به قوانین موجود قضائی
وجود دارد. البته ایشان درمورد اینکه این اقدامات به نتیجه عملی مشخصی که منجر به
دستگیری و محاکمه آمران و عاملان این جنایات شود تردید دارند. ولی ایشان جهت براه
انداختن پرونده کشته شدگان جهت ضبط و مکتوب شدن آن تاکید داشتند.
در
ارتباط با پی گیری جنایت کشتار در سطح بین المللی نظر شادی صدر بر این است که
امکان پی گیری این کشتار تحت عنوان جنایت علیه بشریت در داگاه لاهه وجود ندارد،
چرا که این کار نیازمند به رای شورای امینت
سازمان ملل دارد و با توجه به وجود حامیانی همچو چین و روسیه چنین امکانی منتفی
است. یکی از راهکردهائی که فعالین حقوقی و از جمله ایشان در حال پی گیری هستند
امکانات قصائی جهانی تحت عنوان «ناپدید شدگان قهری » است که شامل کشتار سال ۶۷ و
دهه ۶۰ میشود. با توجه به اینکه اعضاء هیئت مرگ نامشان اعلام شده و در قید حیات
هستند، اگر این اشخاص در حال سفر به کشورهائی که این قرداد را امضاء کرده اند
باشند، امکان دستگیری و محاکمه شان در دادگاه های بین المللی وجود دارد. شادی صدر
با تاکید بر ادامه فعالیت های قضائی جهت دادخواهی و حمایت از خانواده ها و
بازماندگان این جنایت هولناک سخنان خود را به پایان رساند .
در
ادامه، در قسمت پرسش و پاسخ نیز گفتگوهای بسیار مهمی در این حوزه صورت گرفت. نکات
اصلی که شادی صدر و میهمانان و شرکت کنندگان در این نشست راجع به آن گفتگو کردند
عبارت بودند از:
مبارزه
و استقامت مادران خاوران و پی گیری آنان در امر دادخواهی
راه
کارهای مقابله با فراموشی جنایت علیه بشریت کشتار تابستان ۶۷
راه
کارهای گسترش فرهنگ دادخواهی در جامعه و خانواده ها
تجارب
بازماندگان و خانواده ها و رنج های آنان در این سال ها
پی
گیری شناسایی آمران و عاملان این جنایت هولناک
صحبت
در مورد گزارش تحقیقی “داستان ناتمام، مادران و خانواده‌های
خاوران؛
سه دهه جست‌و‌جوی حقیقت وعدالت” از طرف عدالت برای ایران
پی
گیری و تلاش های مستمر مادران پارک لاله ایران در امر دادخواهی و چاپ کتاب
"مفاهیم دادخواهی به زبان ساده و مروری بر
فعالیت های دادخواهانه" در ماه مارس ۲۰۱۵
این
نشست در فضای بسیار دوستانه و صمیمی سه ساعت ادامه یافت و در پایان با آرزوی ادامه
راه دادخواهی و حمایت همه دادخواهان از خانواده ها و بازماندگان این جنایت و به
یاد همه جانباختگان راه آزادی خاتمه یافت .
گرامی
باد یاد همه جانباختگان راه آزادی
شورای
همبستگی برای حقوق بشر در ایران
0 نظر