آنچه در پی می‌آید گزارش ماهانه و اجمالی از وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی خرداد ماه ۱۴۰۰ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروه‌های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمی‌تواند بازتاب بی نقص وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.
لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل به صورت سالانه گزارش مفصل‌‌تر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر میکند.
خلاصه آنچه گذشت:
اخبار نقض حقوق بشر در خرداد ماه ۱۴۰۰ با قریب به ۱۱ مورد اعدام، محکومیت‌های متعدد، احضارها، نقض گسترده حقوق زندانیان، نقض پایدار آزادی بیان، تجمعات کارگران بخصوص در زمینه معوقات مزدی و موارد دیگری که در استانهای مختلف رخ داد، همراه بود. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی گردآوری شده که صحت آنها به احراز رسیده است.
اعدام
خرداد ماه، با قریب به ۱۱ مورد اعدام همچنان بازگو کننده نقض حق حیات در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران است. بنا بر گزارش نهادهای بین‌المللی، ایران به تناسب سرانه جمعیت و میزان اعدام، رتبه نخست اعدام شهروندان خود در دنیا را دارد. از مهمترین رویداد ها در این باره میتوان به اجرای حکم اعدام دو زندانی به نام های یوسف پیراستوان و خانم پیراستوان در زندان قزوین، که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند اشاره کرد. این دو زندانی در زمان بازداشت زن و شوهر بودند.
در ماه سپری شده، حکم اعدام کبری فاطمی در زندان یزد، شش زندانی در زندان بیرجند و شاهین میرخانی در زندان شیروان به اجرا درآمد.
افزون بر این، دو زندانی در سروستان و کاشان و چهار متهم در دره شهر، تهران و زنجان از بابت اتهامات قتل و تجاوز به اعدام محکوم شدند.
به علاوه، یک متهم در زاهدان از بابت اتهام قتل همسر و دو تن از بستگان همسرش، به اعدام در ملا عام محکوم شد.
بیش از ۷۵ درصد اعدام های صورت گرفته در ایران توسط دولت یا نهاد قضایی اطلاع رسانی نمی‌شوند که نهادهای حقوق بشری اصطلاحا آن را اعدام “مخفیانه” می‌خوانند.
آزادی اندیشه و بیان
در خرداد ماه، بسان گذشته بازداشت متهمان بصورت متعدد گزارش شد که از میان این گزارشات میتوان به بازداشت نرگس محمدی، جعفر عظیم زاده، ناهید شیربیشه، سکینه احمدی و پوران ناظمی، میلاد یزدان نژاد، پیام شکیبا و یک شهروند در تهران، زهرا کعبی در ماهشهر، یک شهروند در قم و الهام افکاری در شیراز اشاره کرد.
گفتنی است، ماموران در زمان بازداشت میلاد یزدان نژاد، شهروند ساکن تهران، اقدام به بازرسی منزل وی کرده و شماری از وسایل شخصی او از جمله گوشی تلفن همراه و لپتاپ وی را ضبط کرده و با خود برده‌اند.
در ماه سپری شده، محکومیت های متعددی صورت گرفت که از این تعداد می توان به محکومیت سیدمحمد حسینی به ۴٠ سال حبس تعزیری در تبعید در زندان ارومیه، خبات مفاخری به ۴ سال حبس تعلیقی، رقیه بیگدلی به ۲ سال و ۸ ماه اقامت اجباری در زنجان، زانا کسرایی به یک سال حبس تعزیری، عبدالرسول مرتضوی به ۲ سال حبس تعزیری و فرهاد محمدی به ١٠ ماه حبس تعزیری اشاره کرد.
طبق قانون، قاضی نباید کسی را احضار یا جلب کند، مگر آن که دلایل کافی داشته باشد. اگرچه ممکن است کسی که در مظان اتهام قرار گرفته است، پس از پایان دادرسی، تبرئه شود، اما همین زدن برچسب اتهام به دیگری باید دلیل داشته باشد. قاضی در صورت سهل‌انگاری در این مورد، خود مشمول محکومیت انتظامی می‌شود. اما در این حیطه معیارهای مراجع قضایی ایران متناقض با موازین حقوق بشری است.
از این قرار، حسن بادپیما، ولی صیام، ناصر احمدی، احسان اسماعیل دخت، علی حاج محمدی، محرم کریمی، علی دنیا دوست، ابراهیم معینی، ولی آذریون و جواد پاییزی به اداره اطلاعات، ناهید تقوی، سمیه کارگر، بهاره سلیمانی، نازنین محمدنژاد، مهران رئوف و الهام صمیمی به دادگاه احضار شدند.
لازم به ذکر است، میثم بهرام آبادی، زندانی سیاسی سابق روز یکشنبه ۲ خردادماه، مجددا جهت اجرای حکم مجازات تکمیلی کار اجباری در شهرداری فراخوانده شد. آقای بهرام آبادی موظف به ارائه خدمات سخت و طاقت فرسا رایگان در اماکن خالی از سکنه شده است.
از طرفی، روز دوشنبه ۲۴ خرداد، یک شهروند اهل شهرستان اشنویه به نام عبدالکریم کاکول، به اداره اطلاعات این شهرستان احضار و مورد بازجویی قرار گرفت. گفته می شود که این شهروند در حین بازجویی توسط نیروهای امنیتی مورد ضرب و شتم قرار گرفته است.
در ماهی که گذشت، زینب صفری، سهیل عربی، ناهید تقوی، سمیه کارگر، بهاره سلیمانی، نازنین محمدنژاد، مهران رئوف و الهام صمیمی در مراجع قضایی محاکمه شدند.
از سوی دیگر، امیرمحمد شریفی و فرانک جمشیدی بازداشت و جهت تحمل حبس به ترتیب به زندان اوین و کانون اصلاح و تربیت سنندج منتقل شدند.
همچنین، روز یکشنبه ۲ خرداد، مدیر مسئول و خبرنگار سایت انتخاب توسط هیئت منصفه دادگاه مطبوعات مجرم شناخته شد.
گفتنی است، روز پنجشنبه ۲۷ خرداد، از ورود عبدالفتاح سلطانی، نرگس محمدی، مصطفی نیلی، آرش کیخسروی و شهناز اکملی، فعالان مدنی، به شهرستان شازند ممانعت شد. ممانعت از ورود این فعالان مدنی که برای دیدار با خانواده محمد نجفی، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر محبوس در زندان اراک، راهی این شهرستان شده بودند، با درخواست وزارت اطلاعات و دستور قضائی دادستان اراک صورت گرفته است.
زندان
در ماهی که گذشت، روز دوشنبه ۱۷ خردادماه، اداره کل زندان‌های استان تهران خبر درگذشت ساسان نیک نفس، زندانی سیاسی زندان تهران بزرگ را تایید کرد. آقای نیک نفس که از روز شنبه ۱۵ خرداد ماه علیرغم وضعیت وخیم جسمی بدون رسیدگی مناسب پزشکی در بهداری زندان نگهداری شده بود جان خود را از دست داد. این زندانی سیاسی با وجود بیماری‌های مختلف از جمله دیابت، کبد چرب، ورم معده، فشارخون بالا و مشکلات اعصاب و روان، یازده ماه گذشته را در حال تحمل حبس بوده و تلاش مادر سالخورده او جهت دریافت گواهی عدم تحمل حبس تا لحظه مرگ فرزندش بی نتیجه بود.
افزون بر این، ناصر کریمی، شهروند بازداشتی، در زندان بوکان و شمس الدین تاتاری زندانی محکوم به اعدام در زندان ارومیه، در پی عدم رسیدگی پزشکی و و تعلل در اعزام به بیمارستان، جان خود را از دست دادند.
همچنین، روز شنبه ۲۲ خرداد، علی ارژنگی فردقوجه بیگلو، کودک-مجرم محکوم به اعدام محبوس در زندان اردبیل، با بریدن رگهای خود اقدام به خودکشی کرد. وضعیت حال عمومی وی که گفته می شود به بیمارستانی در اردبیل منتقل شده، وخیم گزارش شده است.
همینطور، روز سه شنبه ۴ خردادماه، حسین هاشمی، زندانی سیاسی زندان تهران بزرگ، پس از انتقال به حفاظت اطلاعات این زندان تحت بازجویی قرار گرفت و روز سه‌شنبه ۱۱ خردادماه به بهانه بازجویی به تیپ ۴ این زندان منتقل شد.
از طرفی، رضا محمدحسینی، در زندان رجایی شهر کرج توسط پزشک زندان و حسین هاشمی توسط زندانیان متهم به جرائم خشن در زندان تهران بزرگ مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.
گفتنی است، جمشید شارمهد، شهروند دو تابعیتی ایرانی-آلمانی علیرغم گذشت ۱۰ ماه همچنان در بازداشت بسر می برد و از محل نگهداری وی اطلاعی در دست نیست.
به جز این، حسن فرجی در بازداشتگاه امنیتی سنندج و مازیار سیدنژاد در زندان اوین از دسترسی به وکیل محروم هستند.
برخی زندانیان در دوران بازداشت و یا حبس خود در کنار مشکلات هر روزه زندان به ناچار برای شنیده شدن دادخواهی‌شان دست به اعتصاب غذا می‌زنند.
در خرداد ماه، ایرج حاتمی در زندان رجایی شهر کرج، ابوالفضل غسالی در زندان تهران بزرگ، شاکر بهروز و کیهان مکرم انبی در زندان ارومیه، فرزاد سامانی در بازداشتگاه اطلاعات سپاه ارومیه و سیامک میرزایی، بهنام شیخی و کیانوش اصلانی در زندان اوین در اعتصاب غذا به سر بردند.
همینطور، شب یکشنبه ۲۳ خرداد، شاکر بهروز و کیهان مکرم انبی، به سلول‌های انفرادی بند قرنطینه زندان ارومیه منتقل شدند.
علاوه بر این، رحیم رفعتی و رحمان تابش به زندان اشنویه و امیرحسین مرادی به بازداشتگاه اداره آگاهی شاپور تهران منتقل شدند.
یکی از خطرخیزترین کانون‌های شیوع ویروس کرونا زندان‌ها هستند. قشر زندانیان کمتر مورد توجه افکار عمومی و مسئولین قرار می گیرند.
در این ماه، در پی تایید ابتلا به ویروس کرونا شمس حسن زاده و محمد نوروزی در زندان رجایی شهر کرج و یک شهروند بازداشتی به نام ساکار عینی در زندان ارومیه، به بند امن زندان های خود منتقل شدند.
همچنین، نصرالله هادیان، در زندان رجایی شهر کرج و ناهید فتحعلیان در زندان اوین با وجود بروز علائم ابتلا به کرونا از رسیدگی پزشکی محروم هستند و بدون رعایت غربالگری و فاصله‌گذاری اجتماعی در زندان به سر می‌برند.
لازم به ذکر است، هرانا در این ماه، گزارشی تحت عنوان “بحران کرونا در زندان رجایی شهر کرج؛ نگرانی از گسترش بیماری در سایه ضعف مدیریت” منتشر کرد.
حق درمان و رسیدگی پزشکی همواره از مهمترین موارد نقض حقوق زندانیان در ایران به شمار می‌رود.
از این قرار، وحید و حبیب افکاری، در زندان عادل آباد شیراز، عباس لسانی در زندان اردبیل، نرگس ادیبی در زندان اوین، نصرالله هادیان، شمس حسن زاده، محمد نوروزی، فرزین رضایی روشن، مطلب احمدیان و سعید ماسوری در زندان رجایی شهر کرج از دریافت خدمات درمانی محروم بودند.
به جز این، حبیب و وحید افکاری اواسط شهریورماه ۹۹، به بند عبرت (بند دربسته) که محل نگهداری زندانیان محروم از تماس تلفنی است منتقل شدند و با گذشت نزدیک به ۹ ماه کماکان در این محل در زندان عادل آباد شیراز نگهداری می‌شوند. با وجود پیگیری های مکرر خانواده آنان و با وجود وعده دادستان از انتقال آنها به بند سیاسی جلوگیری شده است.
همینطور، آرشام (محمود) رضایی، فعال مدنی محبوس در زندان رجایی شهر کرج، با دستور امین وزیری، دادیار ناظر بر زندانیان سیاسی به مدت دو ماه از حق تماس تلفنی با خارج از زندان محروم شد.
با وجود خطرهای موجود، محرومیت زندانیان عقیدتی و سیاسی از اعزام به مرخصی به وفور گزارش شده است که از مهمترین آنها میتوان به سهیل عربی و ابوالفضل غسالی در زندان اوین، عبدالرسول مرتضوی در زندان رجایی شهر کرج و حسین سپنتا در زندان عادل آباد شیراز اشاره کرد.
اقلیت های ملی و مذهبی
اتنیک ها در خرداد ماه نیز زیر فشار فزاینده بازداشت‌ها و احضارها بودند.
در این ماه، کمال عزیزی در سنندج، لقمان نیک‌زاد در مریوان، ۱۳ شهروند در آستارا و اردبیل، ممجان برم، یوسف برم، شهرام برم، یاسین رئیسی و آرش ساربوکیدر در چابهار، بنیامین عزیزی، محمد امین عزیزی و سلیم بلیدیی در قصرقند و ستار مام علی در پیرانشهر بازداشت شدند.
همچنین، کمال عزیزی، لقمان نیک‌زاد، جواد پاییزی، عبدالصمد ایجباری و جعفر حسن‌پور به اداره اطلاعات احضار شدند.
همینطور، ولی اسدی فعال ترک (آذربایجانی) ساکن قزوین در مراجع قضایی محاکمه شدند.
افزون بر این، ایوب و داوود شیری، فعالین ترک (آذربایجانی) روز شنبه ۲۲ خردادماه پس از مراجعه به واحد اجرای احکام دادسرای تبریز بازداشت و جهت تحمل دوران محکومیت خود به زندان این شهر منتقل شدند.
لازم به ذکر است، علیرضا فرشی دیزج یکان و سامان بیدار فعالین ترک (آذربایجانی)، به ترتیب به ۴ سال و ۲ ماه حبس تعزیری و ۳ سال و ۴۵ روز حبس تعلیقی محکوم شدند.
اعمال فشار و تهدید اقلیت‌های مذهبی در این ماه نیز ادامه داشت.
در ماهی که سپری شد، درسا دهقانی و سینا کمالى سروستانی شهروندان بهائی در شیراز بازداشت شدند. بازداشت این شهروندان همراه با تفتیش منزل و ضبط بعضی از لوازم شخصی آنها بوده است.
گفتنی است، مهوش عدالتی علی آبادی، سپیده کشاورز و فرید اسماعیلی، هر یک به ۳ سال و ۷ ماه حبس تعزیری، شهرزاد نظیفی، به ۸ سال حبس تعزیری، مونا مهرابی، الهام کرم پیشه، افسانه یادگار اردستانی و احسان الله یادگار اردستانی، هریک به ۳ سال حبس تعزیری محکوم شدند.
همچنین، فضل الرحمن کوهی، روحانی اهل سنت، به دادگاه ویژه روحانیت در مشهد احضار شد.
به علاوه، یک راهبه کاتولیک ۷۵ ساله به نام جوزپینا برتی که بیست و شش سال در بیمارستان بیماران جذامی تبریز خدمت میکرد، به دلیل عدم تمدید ویزا مجبور به ترک ایران خواهد شد. این راهبه که اخیرا در اصفهان زندگی میکرد، یکی از اعضای جماعت دختران خیریه سنت وینسنت دو پاول است که اعضای این گروه، زندگی خود را وقف کمک به دیگران می‌کنند. عدم تمدید و صدور ویزا در مورد روحانیون و کارکنان کلیسای کاتولیک در ایران مسبوق به سابقه است.
حقوق کودک
برای برخی از نوجوانان، هنگامی که رشد و بلوغ طبیعی آنها با وقایع ناراحت کننده ای همراه شود، ممکن است برای آنها بسیار سخت و تحمل ناپذیر باشد. احساسات بسیار قوی همراه با ترس، استرس، سردرگمی، عدم اطمینان، فشار برای موفقیت و همچنین بدست آوردن توانایی فکر کردن در مورد اتفاقات به روش جدید برتوانایی حل مسئله و نحوه تصمیم گیری نوجوانان تاثیر می گذارد، و گاهی این فشارها ذهن خام و بی تجربه ی کودک را به سمت خودکشی برای رهایی از موقعیت مذکور سوق می دهد. سهم نوجوانان ایرانی از خودکشی‌های سالانه از سوی سازمان پزشکی قانونی بیش از ۷ درصد اعلام شده است.
در ماهی که گذشت، یک پسر نوجوان ۱۶ ساله به همراه زنی ۲۸ ساله در شهرستان لردگان واقع در استان چهارمحال و بختیاری با بستن دست‌هایشان به یکدیگر و پرتاب کردن خود در سد کارون ۴، دست به خودکشی زده و جانشان را از دست دادند.
در خرداد ماه، سه دختر نوجوان در تهران، ایلام و بندرعباس و دو پسر نوجوان در پیرانشهر و یکی از روستاهای آبادان دست به خودکشی زده و به زندگی خود پایان دادند.
به علاوه، روز یکشنبه ۲ خرداد، یک دختر نوجوان در کرمان قصد داشت که با پرتاب کردن خود از روی یک پل دست به خودکشی بزند که با مداخله نیروهای انتظامی از اقدام او جلوگیری شد.
از طرفی، حجت بهمنی، نوجوان ۱۳ ساله در روستای کدیو در استان لرستان و یک دختر ۱۷ ساله اهل یکی از روستاهای بندر جاسک به دلیل مارگزیدگی و نبود مراکز درمانی و راه دسترسی مناسب جان خود را از دست دادند.
در ضمن، سه کودک در شهرستان های دشتیاری و تویسرکان به دلیل عدم وجود حفاظ استاندارد، در کانال آب سقوط کرده و جان خود را از دست دادند.
زنان
در ماهی که گذشت، یک زن جوان در تهران با انگیزه ناموسی توسط شوهرش به قتل رسید. متهم این پرونده پس از ارتکاب قتل، خود را به کلانتری معرفی کرده و دستگیر شد.
به علاوه، یک متهم به همسر آزاری در تهران در پی شکایت همسرش مبنی بر ضرب و شتم وی، بازداشت شد. به گفته این زن، همسرش به ظن ارتباط او با مرد دیگری وی را مکررا مورد ضرب و شتم، توهین و فحاشی قرار داده است.
همچنین، پرونده مردی در تهران که متهم است دختر جوانی را مورد تجاوز قرار داده در شعبه هشتم دادگاه کیفری یک استان تهران بررسی شد. همچنین پرونده صاحب یک رستوران که متهم است زن جوانی که در رستوران وی مشغول به کار بوده را مورد تجاوز و ضرب و شتم قرار داده، در شعبه یازدهم دادگاه کیفری یک استان تهران نیز مورد برسی قرار گرفت.
در این ماه، یکی از اعضای شورای شهر سردشت از احتمال “ناموسی” بودن قتل ۵ زن توسط اعضای خانواده خود طی ماه های گذشته در استانهای غربی کشور خبر داد. به گفته او، آمار خودکشی‌ها در سردشت اعلام نمی‌شود و برخی خانواده‌ها زنان و دختران‌شان را به دلایل مختلف که بیشترش ناموسی است به قتل می‌رسانند اما آن را خودکشی اعلام می‌کنند.
کارگران و اصناف
در ماهی که سپری شد ۱۷۴ کارگر در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار در اقصی نقاط کشور دچار حادثه شدند. ایران در زمینه رعایت مسائل ایمنی کار در میان کشورهای جهان رتبه ۱۰۲ را به خود اختصاص داده که رتبه بسیار پایینی است.
در خرداد ماه، عدم رعایت ایمنی کار ۱۲۰ کارگر را مصدوم و ۵۴ تن دیگر را به کام مرگ کشاند.
از اخبار مرتبط در این حوزه می توان به مرگ دو کودک-کار در رشت و بجنورد، مصدومیت ۳ کارگر و مرگ ۲ کارگر در کیار و کاشان، مرگ و مصدومیت ۱۶ کارگر در قزوین، مرودشت، بم، آبادان، نیشابور و منطقه کوشکک، مرگ و مصدومیت ۷ کارگر در شوش، تهران و اصفهان، مرگ و مصدومیت ۵ کارگر در سرپل ذهاب و عسلویه، مرگ و مصدومیت ۶ کارگر در ورامین، املش، شاهرود و یاسوج، مرگ و مصدومیت ۱۶ کارگر از جمله ۱۲ آتش نشان در اهواز، تهران، مشهد و انارستان، مرگ و مصدومیت ۴ کارگر در بابل و بویین زهرا، مرگ دو کارگر در نکا و سقز، مرگ و مصدومیت ۷ کارگر در بروجرد، سراب و شیراز، مرگ و مصدومیت ۲۶ کارگر در استانهای تهران، البرز و سمنان و مرگ و مصدومیت ۶ کارگر از جمله چهار آتش نشان در قم، اردبیل و مریوان اشاره کرد.
در ماهی که گذشت، یک کارگر شاغل در یکی از معدن های شهرستان سیرجان از طریق حلق آویز کردن در محل کار خود اقدام به خودکشی کرد و جانش را از دست داد. همچنین یک کارگر دیگر در تهران به دلیل مطالبات مزدی و عدم دریافت حقوق خود، از بالای جرثقیل تاورکرین یک ساختمان نیم کاره قصد خودکشی داشت، که به گفته رئیس پلیس پیشگیری تهران بزرگ، از این اقدام جلوگیری شده است.
گفتنی است، روز ۳ خرداد، دو مامور بازیافت شهرداری قم، ضمن ضبط ضایعات و نان خشک جمع آوری شده توسط یک نوجوان، وی را مورد ضرب و شتم قرار می‌دهند. انتشار این ویدئو واکنش انتقادآمیز بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی را به همراه داشته است. مدیریت پسماند شهر قم با تائید این خبر مدعی شد که موضوع در دستور کار قرار گرفته و با شرکت پیمانکار با دادن اخطار کتبی! برخورد شده است.
در خرداد ماه، ۹ کارگر منطقه ۳ شهرداری اهواز در این شهر بازداشت شدند. گفته می‌شود که بازداشت این کارگران در پی اعتصاب و اعتراض به عدم دریافت مطالباتشان صورت گرفته است.
به علاوه، حیدر قربانی، به ۱۱ سال حبس تعزیری و مازیار سیدنژاد به ۳ سال حبس تعزیری محکوم شدند.
از سوی دیگر، مظفر صالح‌نیا و کاوه حکیمی، به ستاد خبری اداره اطلاعات و اصغر امیرزادگانی به دادسرای عمومی و انقلاب احضار شدند.
اگر چه که کارگر و کار انجام شده توسط او، دارای منزلت و جایگاه بسیار بالایست، ولی متاسفانه این جایگاه مورد توجه مسئولین، کارگزاران و کارفرمایان قرار نمی گیرد و در بسیاری از مواقع، این قشر ضعیف جامعه موفق به اخذ معوقات مزدی و رسیدن به مطالبات حداقلی خود نمی شوند، و یا بدون دلایل موجه از کار اخراج و یا تعدیل می‌شوند. به همین خاطر در بسیاری از موارد برای تحقق خواسته های خود ایجاد تجمعات اعتراضی را برمی گزینند.
در خرداد ماه، دستکم ۱۰۳ تجمع اعتراضی برگزار شد که از مهمترین آنها میتوان به تجمع اعتراضی کارگران شرکت آی جی سی عسلویه، کارگران شرکت لبنیاتی پاژن، نیروهای خدمتگزار و سرایداران در استانهای لرستان و قزوین، کارگران خط ۵ قطار شهری تهران، کارگران کارخانه صنایع شیر پگاه تهران، پرسنل قرارداد معین هلدینگ خلیج فارس، کشاورزان در شهر ویس، کارگران نیشکر هفت تپه در شوش، کارگران شهرداری کوت عبدالله در کارون، کارگران شرکت تهران جنوب در ماهشهر، رانندگان و کارگران اتوبوسرانی تهران، کشاورزان شالیکار خوزستان و خانواده‌های کارگران معدن فسفات بافق اشاره کرد.
افزون بر این، بازنشستگان فولاد در تهران، اهواز، اصفهان و رودبار، مربیان پیش دبستانی در اهواز، رانندگان بی آرتی در تهران، پرستاران و کادر درمان عضو تعاونی سلامت، رانندگان خودروهای دیزلی در مشهد، معلمان غیرانتفاعی در زابل و زرند، بازنشستگان بهداشت و درمان در تهران، صیادان شهرستان خارگ، گروهی از مغازه داران شهرستان گچساران و اعضای شورای اسلامی کار شرکت واحد اتوبوسرانی دست به تجمع اعتراضی زدند.
در این ماه معوقات مزدی متعدد بسان گذشته در جریان بود. از جمله اخبار در این حیطه میتوان به معوقات کارگران شهرداری لوشان و آبفار اهواز، کارگران پتروشیمی چوار ایلام، کارگران ساختمانی بهبهان، کارگران ایستگاه هشتگرد متروی تهران، کارگران شهرداری امیدیه و کارگران شهرداری ایلام اشاره کرد.
به جز این، بخشی از رانندگان تاکسی شهر تهران از عدم دریافت بیمه تامین اجتماعی خود خبر دادند. آنها به دلیل کاهش درآمد در دوران کرونا قادر به پرداخت تمام حق بیمه خود نبوده که در نتیجه آن، از پوشش بیمه خارج شدند.
به علاوه، کیومرث سلوکی، معلم ساکن مشهد روز چهارشنبه ۱۲ خرداد، توسط ماموران اطلاعات سپاه این شهر بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
همچنین، اسماعیل گرامی، فعال کارگری توسط دادگاه انقلاب تهران به ۵ سال حبس تعزیری، ۷۴ ضربه شلاق و دو میلیون تومان جریمه نقدی محکوم شد. آقای گرامی در تاریخ ۱۴ فروردین‌ماه توسط نیروهای امنیتی بازداشت و پس از مدتی به قرنطینه زندان تهران بزرگ منتقل شده بود.
از طرفی، روز شنبه ۸ خردادماه، محبوبه فرحزادی، معلم بازنشسته، فعال صنفی معلمان و از اعضای انجمن ندای زنان ایران، بازداشت و ساعاتی بعد پس از تقهیم اتهام در شعبه ۷ بازپرسی دادسرای اوین با تودیع قرار وثیقه آزاد شد. خانم فرحزادی اواخر اردیبهشت‌ماه، طی ابلاغیه ای به این شعبه بازپرسی احضار شده بود.
گفتنی است، با دستور فرماندار لاهیجان از تهیه گزارش یک خبرنگار جلوگیری و به او تعرض شد. بر اساس ویدیویی که در شبکه های اجتماعی منتشر شده، یونس محمودی فرماندار لاهیجان، به اطرافیانش دستور می‌دهد تا دوربین خبرنگاری که از او و اطرافیانش در یک مکان عمومی تصویربرداری میکند، ضبط کرده و اجازه فیلمبرداری به او ندهند.
بهداشت و محیط زیست
در این ماه، روز چهارشنبه ۵ خرداد، در جریان تیراندازی گروهی از شکارچیان غیرمجاز به سمت محیط بانان در پارک ملی قمیشلو استان اصفهان، خودروی محیط بانان واژگون و یکی از آنان دچار شکستگی از ناحیه کتف شد.
همچنین، مدیرکل منابع طبیعی استان سمنان از مجروح شدن یکی از قرق‌بانان این اداره در منطقه کالپوش شهرستان میامی توسط یکی از متخلفان محیط زیستی خبر داد. به گفته وی، این متخلف که قرق‌بان منابع طبیعی را از ناحیه پا و سر مجروح و گوش وی را نیز با چاقو بریده بود، بازداشت شده است.
از سویی دیگر، عصر روز دوشنبه ۱۰ خرداد، دو جنگل‌بان در روستای فریم ساری توسط متخلفان محیط زیستی، با ضربات چاقو مجروح و توسط اهالی روستا به بیمارستان منتقل شدند.
همینطور، یک متهم در استان مرکزی که پیشتر اقدام به آزار یک ماده سگ و توله‌هایش و انتشار تصاویر آن در فضای مجازی کرده بود، به یک سال نگهداری و مراقبت از حیوان مصدوم و توله‌هایش محکوم شد.
گفتنی است، روز سه شنبه ۲۵ خرداد، در یکی از دانشکده های دامپزشکی جنوب کشور، استاد دانشگاه برای درس تشریح، بعد از این که یک سگ پس از دریافت چند دُز داروی بیهوشی کماکان هوشیار بود، رگ پایش را برید و تا پس از مرگ حیوان، بدنش را برای دانشجویان خود تشریح کند. به گفته برخی از دانشجویان این کلاس، ظاهرا این سگ ماده هیچ بیماری خاصی نداشته و استاد نیز پس از معاینه، سلامت سگ را تایید کرده بود. در این میان بعضی دانشجویان مخالف کشتن این سگ، به دلیل انتشار تصاویر این ماجرا و اخبار آن در فضای مجازی به اخراج تهدید شده اند.
حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت مورد صدمه واقع شده است. هرانا در این حوزه گزارشاتی از هفته اول، دوم، سوم و چهارم با هدف آگاهی سازی گردآوری کرده است.
خشونت نظامی و قضایی و امنیت شهروندان
در ماهی که سپری شد، شش کولبر در سرپل ذهاب، مریوان، بانه، نوسود و پاوه و دو سوختبر در میرجاوه بر اثر شلیک مستقیم نیروهای نظامی کشته و زخمی شدند.
همینطور، یک شهروند در زهکلوت در پی تیراندازی نیروهای نظامی، کشته شد.
همچنین، روز چهارشنبه ۱۹ خردادماه، یک کولبر به نام حمید ویسی بر اثر سقوط از ارتفاعات مرزی شهرستان نوسود واقع در استان کرمانشاه، جان خود را از دست داد. پیکر بی‌جان این کولبر روز شنبه ۲۲ خردادماه، توسط ساکنین منطقه پیدا شده است.
ایران از معدود کشورهایی است که کماکان از مجازات های تحقیرآمیز استفاده می کند. این در حالی است که میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی صراحتا استفاده از مجازات های غیر انسانی و موهن از جمله اعدام و شلاق را ممنوع کرده است.
از این رو، هفت متهم اقتصادی در قم و تهران به تحمل ضربات شلاق محکوم شدند.
با وجود گذشت ۳۲ سال از جنگ ۸ ساله بین ایران و عراق، هنوز مین های به جا مانده از آن دوران، در مناطق مرزی غرب، جنوب غرب و شمال غرب ایران شامل استانهای آذربایجان غربی، کردستان، ایلام، کرمانشاه و خوزستان، جان شهروندان را تهدید می کنند.
از این قرار در خرداد ماه، یک شهروند به نام شیرکو محمدپور در سردشت بر اثر انفجار مین برجای مانده از جنگ ایران و عراق، از ناحیه پا دچار نقص عضو شد.
۱– گزارشاتی که توجهات زیادی به خود جلب کرد
در این بخش سعی شده به گزارش‌هایی از نقض حقوق بشر در خرداد ماه که با حساسیت و توجه بیشتری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی است که این توجه بیشتر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارش‌ها به لحاظ حجم نقض حقوق بشر در ایران نیست.
از مهمترین اخبار که در این ماه بازتاب بسیار گسترده‌ای در کشور داشت، میتوان به مرگ ساسان نیک نفس در زندان تهران بزرگ، محکومیت نرگس محمدی به حبس، شلاق و جزای نقدی، ضرب و شتم رضا محمدحسینی توسط پزشک زندان رجایی شهر کرج ، ضرب و شتم شکیلا منفرد در زندان قرچک ورامین، ضرب و شتم و بازداشت کوتاه مدت تعدادی از نزدیکان برادران افکاری در مقابل زندان عادل آباد شیراز، بازداشت نرگس محمدی، جعفر عظیم زاده، ناهید شیربیشه (مادر پویا بختیاری)، سکینه احمدی (مادر ابراهیم کتابدار) و پوران ناظمی اشاره کرد.
۲– گزارشاتی که علیرغم اهمیت با بی‌توجهی روبرو شدند
در مقابل بخش قبل، بسیاری از گزارش‌های حقوق بشری، اساساً با کم توجهی و بعضاً بی‌توجهی رسانه‌ها و افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی که به هر ترتیب تشکیل‌دهنده‌ی قسمتی از افکار عمومی هستند روبه‌رو شدند. گفتنی است این نوع کم‌توجهی‌های بعضاً غیر تعمدی یا بعضاً تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم می‌آورد.
از مهمترین خبرها که در این ماه با بی توجهی رسانه ها و مردم روبرو شدند، میتوان به مرگ یک شهروند بازداشتی در زندان بوکان و یک زندانی دیگر در زندان ارومیه و قتل زن جوان توسط شوهرش با انگیزه ناموسی اشاره کرد.
0 نظر