گزارش ماهانه؛ نگاهی اجمالی به وضعیت حقوق بشر آبان ۹۹

خبرگزاری هرانا

۱۳۹۹/۰۹/۰۱

آنچه در پی می‌آید گزارش ماهانه و اجمالی از وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی آبان ماه ۹۹ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروه‌های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمی‌تواند بازتاب بی نقص وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.

لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل به‌صورت سالانه گزارش مفصل‌‌تر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر می‌کند.

خلاصه آنچه گذشت:

اخبار نقض حقوق بشر در آبان ۹۹ با قریب به ۱۳ مورد اعدام، محکومیت‌های متعدد، احضارها، نقض گسترده حقوق زندانیان، نقض پایدار آزادی بیان، تجمعات کارگران بخصوص در زمینه معوقات مزدی و موارد دیگری که در استان‌های مختلف رخ داد، همراه بود. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی گردآوری شده که صحت آن‌ها به احراز رسیده است.

اعدام

آبان ماه با قریب به ۱۳ مورد اعدام همچنان بازگو کننده نقض حق حیات در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران است. بنا بر گزارش نهادهای بین‌المللی، ایران به تناسب سرانه جمعیت و میزان اعدام، رتبه نخست اعدام شهروندان خود در دنیا را دارد. از مهمترین رویدادها در این باره می‌توان به اجرای حکم اعدام چهار زندانی از بابت اتهام “قتل” در زندان ارومیه، اشاره کرد.

افزون بر این، روز شنبه ۱۷ آبان ماه، حکم یک زندانی که پیشتر از بابت اتهام “قتل” به اعدام محکوم شده بود، در زندان مشهد به اجرا درآمد.

همچنین، روز یکشنبه ۱۸ آبان، حکم یک زندانی که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، در زندان تایباد اجرا شد.

در ماهی که گذشت، یک زن به همراه دختر ۱۷ ساله اش در اهواز از بابت اتهام مشارکت در قتل به اعدام محکوم شدند.

در ضمن، یک متهم به قتل که پیشتر طی برگزاری مراسم قسامه توسط ۵۰ شاهد عامل قتل معرفی شده بود با استناد به این مراسم توسط دادگاه کیفری تهران به اعدام محکوم شد.

از سوی دیگر، حکم اعدام یک متهم در تهران توسط دیوان عالی کشور تایید شد.

بیش از ۷۵ درصد اعدام های صورت گرفته در ایران توسط دولت یا نهاد قضایی اطلاع رسانی نمی‌شوند که نهادهای حقوق بشری اصطلاحا آن را اعدام “مخفیانه” می‌خوانند.

آزادی اندیشه و بیان

در آبان ماه بسان گذشته بازداشت متهمان بصورت متعدد گزارش شد که از میان این گزارشات میتوان به بازداشت آرشام رضایی و وحید رضایی در تهران، حامد پورمند در گنبدکاووس، مهرنوش طافیان در اهواز، ۱۹ تن از اعضای یک تور گردشگری در قم، هما جوادی در تهران، ۳ شهروند در سنقر و حبیب اسیود در تهران اشاره کرد.

همچنین در ماه سپری شده محکومیت های متعددی صورت گرفت که از این تعداد می توان به محکومیت علی سپنتامهر، مجید رحیم زاده و محسن میرآفتاب مجموعا به ۵۶ سال حبس تعزیری، سها مرتضایی به ۶ سال حبس تعزیری، کامیار ذوقی به ۴ سال حبس تعلیقی و ۱ سال حبس تعزیری، عادل مکرم به ۱ سال حبس تعزیری، مرجان اسحاقی به ۱ سال حبس تعزیری و ۴ سال حبس تعلیقی و مهدی صانع فرشی به ۵ سال و ۶ ماه حبس تعزیری اشاره کرد.

طبق قانون، قاضی نباید کسی را احضار یا جلب کند، مگر آن که دلایل کافی داشته باشد. اگرچه ممکن است کسی که در مظان اتهام قرار گرفته است، پس از پایان دادرسی، تبرئه شود، اما همین زدن برچسب اتهام به دیگری باید دلیل داشته باشد. قاضی در صورت سهل‌انگاری در این مورد، خود مشمول محکومیت انتظامی می‌شود. اما در این حیطه معیارهای مراجع قضایی ایران متناقض با موازین حقوق بشری است.

از این قرار، ۷۱ شهروند به دادسرای عمومی و انقلاب بهبهان، سپیده قلیان، نسرین جباریان ‌ها، پرستو معینی، زهرا صفایی ، محمدمسعود معینی و فروغ تقی پور به دادگاه انقلاب تهران، شاکر بهروز به دادگاه کیفری ارومیه احضار شدند.

در ماهی که گذشت، مهراوه خندان، دختر نسرین ستوده، نازنین زاغری و مرتضی حق بیان در مراجع قضایی محاکمه شدند.

در ضمن، شهلا جهانبین، علی و رضا واثقی، علی نوری و فایق یوسفی جهت تحمل حبس راهی زندان شدند.

لازم به ذکر است، سخنگوی هیئت منصفه دادگاه مطبوعات از اعلام جرم علیه مدیر مسئول سایت و کانال انتخاب در دادگاه کیفری یک استان تهران با اتهام نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی خبر داد.

از سوی دیگر، استانداری کرمانشاه بدلیل انتشار مطالب انتقادی در خصوص عملکرد استاندار، از مدیران سایت خبری قلم شکایت کرد. این اداره همچنین در شکایت خود علیرغم صدور مجوز از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای این سایت خبری، مدعی شده است که این رسانه مجوز فعالیت نداشته است.

زندان

در ماهی که گذشت، محمد دوجی زندانی ۱۹ ساله در زندان امیرآباد گرگان در پی شکنجه جسمی توسط افسر نگهبانان، جان خود را از دست داد.

همچنین، یک زندانی محبوس در زندان شیبان اهواز در پی تعلل در اعزام به مراکز درمانی خارج از زندان جان خود را از دست داد.

در ضمن، عبدالغنی درویشی، متهم سیاسی در زندان ارومیه به دلیل فشار ناشی از نگهداری طولانی مدت در سلول انفرادی اقدام به خودکشی کرد و با وجود وضعیت نامناسب جسمی مسئولان زندان از اعزام او به بیمارستان امتناع کرده اند.

لازم به ذکر است خودکشی زندانیان به دلیل رفتار نامناسب مسئولان، شرایط نگهداری زندانیان در زندانهای ایران و شرایط نامناسب روحی ناشی از ایام بازداشت مسبوق به سابقه است.

از سوی دیگر، آرش علیزاده، داوود قاسم زاده، زندانی بیمار و بهاالدین قاسم زاده، کودک_مجرم محکوم به اعدام در زندان ارومیه توسط ماموران گارد زندان مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.

همچنین، رضا محمدحسینی زندانی سیاسی در زمان اعزام به دادگاه به دلیل امتناع از پوشیدن لباس فرم زندان و عدم قبول دستبند و پابند توسط ماموران زندان مورد ضرب و شتم، توهین و تحقیر قرار گرفت.

برخی زندانیان در دوران بازداشت و یا حبس خود در کنار مشکلات هر روزه زندان به ناچار برای شنیده شدن دادخواهی‌شان دست به اعتصاب غذا می‌زنند.

در آبان ماه، آرش علیزاده، داوود قاسم زاده، بهاالدین قاسم زاده و علی محمدی مقدم در زندان ارومیه، کارگران بازداشتی هفت تپه در زندان دزفول و بهنام محجوبی در زندان اوین در اعتصاب غذا بسر بردند.

به علاوه، ۵ زندانی در زندان ارومیه جهت اجرای حکم اعدام به سلول های انفرادی منتقل شدند. یکی از این زندانیان با بریدن رگ خود در سلول انفرادی اقدام به خودکشی کرد.

گفتنی است، ناهید نقوی، از زمان دستگیری کماکان در یکی از بازداشتگاه‌های امنیتی در زندان اوین در سلول انفرادی نگهداری می‌شود. وی از زمان بازداشت از دسترسی به داروهای خود محروم مانده؛ امری که جان او را به خطر انداخته و خانواده ایشان در نگرانی بسر می‌برند.

یکی از خطرخیزترین کانون‌های شیوع ویروس کرونا زندان‌ها هستند. قشر زندانیان کمتر مورد توجه افکار عمومی و مسئولین قرار می گیرند.

در این ماه، دادستان عمومی و انقلاب شهرستان دزفول از ابتلای ۳۰ نفر از زندانیان زندان دزفول به کرونا خبر داد. این درحالی است که اصغر جهانگیر رئیس سازمان زندان‌ها، فروردین امسال در خصوص حفظ سلامت زندانیان مدعی شد که “ایران باید به عنوان مبتکر حمایت از حقوق زندانیان در دنیا شناخته شود”.

در ماهی که گذشت، هرانا از تایید ابتلای یاسمن آریانی به کرونا در زندان کچویی کرج و ابتلای رئیس و مسئولان زندان ارومیه به ویروس کرونا خبر داد.

حق درمان و رسیدگی پزشکی همواره از مهم‌ترین موارد نقض حقوق زندانیان در ایران به شمار می‌رود.

از این قرار، محمد بنازاده امیرخیزی ، پیام شکیبا، سمیه کارگر و فاطمه مثنی در زندان اوین، زرتشت احمدی راغب و ۱۳ زندانی سیاسی در زندان تهران بزرگ، مطلب احمدیان در زندان رجایی شهر کرج و چنگیز قدم خیری از دریافت خدمات درمانی محروم بودند.

در ضمن، بهنام محجوبی، درویش گنابادی زندانی روز شنبه ۱۰ آبان ‌ماه مجددا به صورت اجباری از زندان اوین به بیمارستان روانپزشکی امین آباد (رازی) اعزام شد. یک منبع مطلع از شرایط آقای محجوبی در خصوص پایان اعتصاب وی به هرانا گفت: «بهنام محجوبی در بیمارستان مجددا به تخت بسته شد و این بار برای شکستن اعتصاب غذا تحت فشار قرار گرفت. حتی پزشک بیمارستان به او گفته بود که دستور است تا تو اعتصاب غذایت را بشکنی.»

با وجود خطرهای موجود، محرومیت زندانیان عقیدتی و سیاسی از اعزام به مرخصی به وفور گزارش شده است که از مهمترین آنها میتوان به سامان حسینی، اسماعیل عبدی و مطلب احمدیان اشاره کرد.

افزون بر این، مجید صادقی، حنیف شادلو و بهاره سلیمانی از حق تماس تلفنی و ارتباط با خانواده خود محروم هستند.

در ماهی که گذشت، یوسف بهمنی، حمید ممبینی، ابراهیم عباسی منجزی و مسعود حیوری چهار کارگر بازداشتی هفت تپه از حق داشتن وکیل محروم بودند.

اقلیت های ملی و مذهبی

اتنیک ها در آبان ماه نیز زیر فشار فزاینده بازداشت‌ها و احضارها بودند.

در این ماه، عباس سواعدی در حمیدیه، هیوا رحیمی در سنندج، ۶ شهروند در پیرانشهر، ۳ شهروند در شهرستان تکاب، ۲ شهروند در شوش و ۳ شهروند در خوزستان بازداشت شدند.

به علاوه، ۲۹ شهروند به دادسرای عمومی و انقلاب تبریز، یاسمن ظفری به دادگاه کیفری دو تبریز و حمید ادیب شفق و عیسی عزیزی به ستاد خبری اداره اطلاعات اردبیل احضار شدند.

همچنین، سجاد شهیری به ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شدند.

از سوی دیگر، ۱۳ فعال ترک (آذربایجانی) در دادسرای تبریز محاکمه شدند.

لازم به ذکر است، نیروهای امنیتی در زمان بازداشت حسین شیرزاد، وی را مورد ضرب و شتم قرار دادند.

گفتنی است، مهدی هوشمند، فعال ترک (آذربایجانی) روز یکشنبه ۱۸ آبان‌ماه پس از مراجعه به شرکت نفت اردبیل توسط ماموران اداره اطلاعات مورد بازجویی قرار گرفت. آقای هوشمند در جریان این بازجویی تهدید شده است که در صورت ادامه فعالیت‌های خود بازداشت و به زندان محکوم خواهد شد.

اعمال فشار و تهدید اقلیت‌های مذهبی در این ماه نیز ادامه داشت.

در آبان ماه، محمد امین آسکانی روحانی اهل سنت با شکایت سپاه پاسداران به دادستانی شهرستان راسک احضار شد.

در ماهی که سپری شد، ۲۱ تن از شهروندان بهائی شرکت کننده در کنکور سراسری امسال که در نتایج این آزمون با ایرادات مختلفی از جمله “نقص پرونده” و “تحقیقات در پرونده” در سایت سازمان سنجش مواجه شده اند و به دلیل بهایی بودن از ادامه تحصیل محروم شده‌اند.

گفتنی است، حکم ۸۰ ضربه شلاق زمان (صاحب) فدایی، نوکیش مسیحی محبوس در زندان اوین به اتهام شرب خمر در مراسم عبادتی مسیحیان، اجرا شد.

لازم به ذکر است، روز دوشنبه ۱۹ آبان، احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران، از تخریب کلیسای ادوِنتیست‌ها در تهران خبر داد. به گفته وی؛ سازمان میراث فرهنگی و شهرداری تهران در تخریب این کلیسا نقش دارند.

تخریب کلیساها، آرامگاه‌‌ها و بناهای متعلق به مسیحیان، بهاییان و قبور دگر اندیشان در شهرهای مختلف ایران طی سالهای گذشته پرسابقه است و اغلب این تخریب‎ها با چراغ سبز مسئولان جمهوری اسلامی صورت گرفته است.

حقوق کودک

برای برخی از نوجوانان، هنگامی که رشد و بلوغ طبیعی آنها همراه با وقایع ناراحت کننده ی دیگری باشد، ممکن است بسیار سخت و تحمل ناپذیر باشد. احساسات بسیار قوی همراه با ترس، استرس، سردرگمی، عدم اطمینان، فشار برای موفقیت و همچنین بدست آوردن توانایی فکر کردن در مورد اتفاقات به روش جدید برتوانایی حل مسئله و نحوه تصمیم گیری نوجوانان تاثیر می گذارد، و گاهی این فشارها ذهن خام و بی تجربه ی کودک را به سمت خودکشی برای رهایی از موقعیت مذکور سوق می دهد. سهم نوجوانان ایرانی از خودکشی‌های سالانه از سوی سازمان پزشکی قانونی بیش از ۷ درصد اعلام شده است.

در ماهی که گذشت، پریا عابدی (مازواره) دانش آموز ۱۷ ساله ساکن شهرستان سقز از طریق حلق آویز کردن اقدام به خودکشی کرد و جان خود را از دست داد.

از سوی دیگر، یک نوجوان ۱۶ ساله‌ در شهرستان پلدختر در استان لرستان اقدام به خودسوزی کرد و جان باخت.

در ضمن، رعنا ثنایی دانش آموز ۱۴ ساله ساکن شهر دیشموک در استان کهگیلویه و بویراحمد از طریق حلق آویز کردن اقدام به خودکشی کرد و جان خود را از دست داد.

سهم نوجوانان ایرانی از خودکشی های سالانه از سوی سازمان پزشکی قانونی بیش از ۷ درصد اعلام شده است.

گفتنی است، زنی جوان در تهران پسر ۹ ساله خود را با ضربات سنگ و تیغ به قتل رساند. این زن به دنبال کشتن فزرندش اقدام به خودکشی کرد.

افزون بر این، یک مرد در تهران دختری ۱۴ ساله را ربوده و مورد آزار قرار داده است. لازم به ذکر است در ادبیات عرفی رسانه های دارای مجوز از کلمه آزار و اذیت برای اشاره به تجاوز و اشکال مختلف آسیب های جنسی استفاده می شود.

همچنین، دانش آموز اهل روستای رومشتیک قاین که برای دسترسی به اینترنت و شرکت در کلاس آنلاین به بالای کوه رفته بود به دلیل سقوط از کوه راهی بیمارستان شد. مدیرکل آموزش و پرورش خراسان جنوبی اما، مدعی شده است که این دانش آموز نه برای شرکت در کلاس آنلاین که برای چیدن زعفران به کوه رفته است!

در آبان ماه، یک نوزاد دختر ۱۳ روزه که در خرابه ای در شهرستان سبزوار واقع در استان خراسان رضوی رها شده بود، توسط اورژانس اجتماعی این شهر به شیرخوارگاه منتقل شد.

به علاوه، آیناز زارع، شهروند محبوس در بند زنان زندان ارومیه، توسط دادگاه کیفری یک ویژه اطفال و نوجوانان ارومیه، به پنج سال حبس محکوم شد. آیناز زارع در شهریورماه ٩٨ و در ۱۷ سالگی به همراه مادرش توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.

در ماه سپری شده، یک نوجوان ۱۶ ساله در شهرستان مریوان و سه نوجوان ۱۵ و ۱۶ ساله شهرستان تکاب توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.

زنان

در ماهی که گذشت، فرمانده انتظامی دزفول از بازداشت مردی که با ضربات میله آهنی در یکی از مناطق حاشیه‌ این شهرستان همسرش را به قتل رساند خبر داد. متهم اختلافات خانوادگی را علت این اقدام عنوان کرد.

در ضمن، مردی که همسر خود را به دنبال یک درگیری خانوادگی در فیروزکوه به قتل رسانده و در میان دیوارهای خانه مخفی کرده بود پس از ۱۰ ماه به قتل اعتراف کرد.

از سوی دیگر، دادستان عمومی و انقلاب شهرستان آمل، از پلمب و احضار مدیر یکی از فروشگاه های لباس در این شهر به علت “استفاده از بانوان به عنوان مدلینگ برای تبلیغات شهری و انتشار تصاویر بدون حجاب مدل‌ها در اینستاگرام” خبر داد.

کارگران و اصناف

در ماهی که سپری شد ۶۰ کارگر در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار در اقصی نقاط کشور دچار حادثه شدند. ایران در زمینه رعایت مسائل ایمنی کار در میان کشورهای جهان رتبه ۱۰۲ را به خود اختصاص داده ‌که رتبه بسیار پایینی است.

در آبان ماه، عدم رعایت ایمنی کار ۲۴ کارگر را مصدوم و ۳۶ تن دیگر را به کام مرگ کشاند.

از اخبار مرتبط در این حوزه می توان به مرگ یک کودک کار ۱۳ ساله در بیرجند، مرگ ۴ کارگر در تهران و گرمه، مرگ و مصدومیت ۵ کارگر در شهرهای کرمان، تهران، اراک و اصفهان، مرگ و مصدومیت ۳ کارگر در شهرهای تهران و تالش، مرگ و مصدومیت ۶ کارگر در شهرهای تهران، دامغان و کوار و مصدومیت ۲ کارگر در شهرستان بجنورد اشاره کرد.

لازم به ذکر است، صابر بهبودی، کارگر ۳۲ ساله اهل توابع شهرستان رودبار به دلیل اخراج از کار روبروی یکی از معادن ماسه این شهرستان اقدام به خودسوزی کرد و روز یکشنبه ۱۱ آبان، به علت شدت جراحات وارده در بیمارستان سوانح و سوختگی ولایت رشت جان خود را از دست داد.

به علاوه، یک کارگر ۴۵ ساله در مقابل سندیکای کارگری کرمانشاه، اقدام به خودسوزی کرد و پس از انتقال به بیمارستان، به دلیل شدت جراحات وارده جان خود را از دست داد.

از سوی دیگر، ۱۵۰ کارگر کارخانه نساجی مطهری در قزوین، ۷۰ کارگر یک کارخانه تولید مواد شوینده در اهواز و ۱۵ کارگر نیشکر هفت تپه از محل کار خود اخراج شدند.

در آبان ماه، یوسف بهمنی، حمید ممبینی، ابراهیم عباسی منجزی و مسعود حیوری، از فعالین کارگری هفت‌ تپه، توسط نیروهای امنیتی در منزل شخصی خود بازداشت شدند.

همچنین، عباسی منجزی، حسن کهنکی، امید آزادی، عادل سرخه و صاحب ظهیری پنج نفر از کارگران نیشکر هفت‌تپه با شکایت مدیران این شرکت به پاسگاه مستقر در هفت‌تپه احضار شده و مورد بازجویی قرار گرفتند.

اگر چه که کارگر و کار انجام شده توسط او، دارای منزلت و جایگاه بسیار بالایست، ولی متاسفانه این جایگاه مورد توجه مسئولین، کارگزاران و کارفرمایان قرار نمی گیرد و در بسیاری از مواقع، این قشر ضعیف جامعه موفق به اخذ معوقات مزدی و رسیدن به مطالبات حداقلی خود نمی شوند، و یا بدون دلایل موجه از کار اخراج و یا تعدیل می‌شوند. به همین خاطر در بسیاری از موارد برای تحقق خواسته های خود ایجاد تجمعات اعتراضی را برمی گزینند.

در آبان ماه، دستکم ۶۸ تجمع اعتراضی برگزار شد که از مهمترین آنها میتوان به تجمع اعتراضی کارگران نیشکر هفت تپه، کارگران شرکت کشت و صنعت کارون، کارکنان نیروگاه رامین اهواز، کارکنان میدان نفتی آزادگان شمالی، جمعی از کارگران راه آهن تراورس ورامین، گروهی از کارگران راه آهن ناحیه خراسان رضوی، شماری از کارگران و کارکنان خط ۵ متروی تهران و همچنین کارگران راه آهن زاگرس در سراسر کشور و کارکنان اخراج شده شرکت مپنا اشاره کرد.

افزون بر این، آموزش دهندگان نهضت سوادآموزی خوزستان، کارکنان آب و فاضلاب روستایی خوزستان، معلمان حق التدریس فنی و حرفه ای، رانندگان تاکسی کیش، مربیان پیش دبستانی داراب و بازاریان شهر نقده برای تحقق خواسته های خود دست به تجمعات اعتراضی زدند.

در این ماه معوقات مزدی متعدد بسان گذشته در جریان بود.

از جمله اخبار در این حیطه میتوان به معوقات مزدی کارگران شهرداری آبژدان، کارگران شهرداری یاسوج، کارگران پتروشیمی اردبیل، کارگران کارخانه پسماند اهواز، نیروهای خدمات شرکتی بیمارستان امام علی چابهار و کارگران کارخانه آب معدنی داماش اشاره کرد.

همچنین، کارکنان آب و فاضلاب روستایی خوزستان، غریق نجات های سواحل دریای مازندران و کارگزاران مخابرات روستایی کشور دارای معوقات مزدی هستند.

در ماهی که سپری شد، رئیس اتاق اصناف شهرستان ری از پلمب دو سالن زیبایی به علت به کارگیری و خدمات به آقایان و بانوان خبر داد. به گفته او یک نفر نیز در این خصوص بازداشت شده است.

ورود به حریم خصوصی شهروندان و مداخله در امور فردی آنان از جمله انتقاداتی است که به نظام قضایی و انتظامی ایران وارد است.

بهداشت و محیط زیست

محیط بانان با توجه به اینکه در شبانه روز ۱۸ ساعت کار کرده و فقط ۱۲ روز در ماه استراحت دارند نسبت به همه کارمندان کشور دو تا سه برابر کار میکنند اما به لحاظ دریافت حقوق و وضعیت معیشتی جزء اقشار کم درآمد جامعه هستند. این در حالی ست که این قشر از جامعه هر لحظه با خطرمرگ و مصدومیت در محدوده ی کاری دست و پنجه نرم می‌کنند.

در این ماه، دو محیط بان بر اثر سقوط از کوه از ناحیه سر و پا دچار مصدومیت شدند.

گفتنی است، شهرداری همدان با استفاده از شلیک مستقیم گلوله اقدام به کشتار سگ‌های بدون صاحب می‌کند. گفته می‌شود که شهرداری این شهرستان از مدتی قبل با استفاده از نیروی پیمانکار درصدد کشتار سگ‌های آزاد است.

لازم به ذکر است، رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست استان تهران از مرگ یک شامپانزه ۱۸ ساله در باغ وحش ارم خبر داد. گفته می شود این شامپانزه بر اثر ضربه ای که یکی از شامپانزده ها بر سر او زده، جانش را از دست داده است. این در حالی است که بارها کارشناسان محیط زیست از شرایط نامطلوب نگهداری شامپانزه‌ها در قفس‌های باغ‌ وحش ارم که آنها را دچار خوی وحشی‌گری کرده سخن گفته اند.

از سوی دیگر، میمنت حسینی چاوشی، استاد جمعیت شناسی و شهروند دو تابعیتی در پی تلاش برای کاهش زاد و ولد، توسط دادگاه انقلاب به پنج سال زندان محکوم شد.

حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت مورد صدمه واقع شده است. هرانا در این حوزه گزارشاتی از هفته اول، دوم، سوم و چهارم به هدف آگاهی سازی گردآوری کرده است.

خشونت نظامی و قضایی و امنیت شهروندان

در ماهی که سپری شد، دو کولبر در نوسود، یک کولبر در چالدران، یک کولبر در بانه، یک کولبر در خوی و یک کولبر در سردشت بر اثر شلیک مستقیم نیروهای نظامی کشته و زخمی شدند.

لازم به ذکر است، یک شهروند مشهدی، پس از بازداشت توسط پلیس، در اثر خفگی ناشی از اسپری گاز فلفل در خوردوی پلیس جان خود را از دست داد. ویدئویی که از رفتار خشونت آمیز پلیس مشهد، با این شهروند منتشر شده است نشان میدهد که پلیس در حالی از اسپری فلفل و شوکر الکتریکی بر صورت و بدن وی استفاده میکند که شهروند بازداشت شده با دستبند به میله ای بسته شده است.

همچنین، یک شهروند اهل اورامان تخت در استان کردستان در حین شلیک مستقیم نیروهای نظامی به سمت گروهی تاجران مرزی (کاسبکار) مورد اصابت گلوله قرار گرفت و جان باخت.

به علاوه، یک شهروند از اهالی شهرستان بانه که روز چهارشنبه ۷ آبان در پی تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی به دلایل نامعلومی زخمی شده بود، بر اثر شدت جراحات وارده در بیمارستان “کوثر” سنندج جان سپرد.

با وجود گذشت ۳۲ سال از جنگ ۸ ساله بین ایران و عراق، هنوز مین های به جا مانده از آن دوران، در مناطق مرزی غرب، جنوب غرب و شمال غرب ایران شامل استانهای آذربایجان غربی، کردستان، ایلام، کرمانشاه و خوزستان، جان شهروندان را تهدید می کنند.

از این قرار در آبان ماه، یک شهروند در مناطق مرزی سردشت، دو نفر از کارکنان مرکز مین زدایی کشور در شهر سومار و یک کولبر در مناطق مرزی پیرانشهر بر اثر انفجار یک مین بر جای مانده از جنگ ایران و عراق کشته و زخمی شدند.

ایران از معدود کشورهایی است که کماکان از مجازات های تحقیرآمیز استفاده می کند. این در حالی است که میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی صراحتا استفاده از مجازات های غیر انسانی و موهن از جمله اعدام و شلاق را ممنوع کرده است.

در این ماه، یک متهم در دزفول به ۴۰ ضربه شلاق و دو متهم در تهران مجموعا به ۱۱۴ضربه شلاق محکوم شدند.

افزون بر این، حکم ۱۴۸ ضربه شلاق دو متهم به سرقت در شهر گلبهار واقع در استان خراسان رضوی، در ملا عام به اجرا در آمد.

گفتنی است، دوشنبه شب مورخ ۱۲ آبان‌ ماه در یک مهمانی خصوصی در باغی در اطراف شیراز تلفن همراه ۱۲۰ شهروند توسط ماموران ستاد خبری اداره اطلاعات این شهر ضبط شده است. ماموران مسلح پس از ورود به باغ اقدام به فیلمبرداری از این افراد کرده و برخی از شهروندان نیز مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند.

از سوی دیگر، ۱۷ زن و مرد در یک مهمانی خصوصی در یکی از روستاهای شهرستان کردکوی بازداشت شدند.

ورود به حریم خصوصی شهروندان و مداخله در امور فردی آنان از جمله انتقاداتی است که به نظام قضایی و انتظامی ایران وارد است.

۱– گزارشاتی که توجهات زیادی به خود جلب کرد

در این بخش سعی شده به گزارش‌هایی از نقض حقوق بشر در آبان ماه که با حساسیت و توجه بیشتری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی است که این توجه بیشتر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارش‌ها به لحاظ حجم نقض حقوق بشر در ایران نیست.

از مهم‌ترین اخبار که در این ماه بازتاب بسیار گسترده‌ای در کشور داشت، به خودسوزی یک زن در بندرعباس به دنبال تخریب منزل توسط شهرداری، مرگ یک شهروند بازداشتی در پی رفتار خشونت آمیز پلیس مشهد، محکومیت ۸ متهم پرونده سایت آپارات در مجموع به ۸۹ سال حبس، خودسوزی صابر بهبودی، کارگر ۳۲ ساله به دلیل اخراج از کار و محکومیت سها مرتضایی به ۶ سال زندان می‌توان اشاره کرد.

۲– گزارشاتی که علی‌رغم اهمیت با بی‌توجهی روبرو شدند

در مقابل بخش قبل، بسیاری از گزارش‌های حقوق بشری، اساساً با کم توجهی و بعضاً بی‌توجهی رسانه‌ها و افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی که به هر ترتیب تشکیل‌دهنده‌ی قسمتی از افکار عمومی هستند روبه‌رو شدند. گفتنی است این نوع کم‌ توجهی‌ های بعضاً غیر تعمدی یا بعضاً تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم می‌آورد.

از مهم‌ترین خبرها که در این ماه با بی توجهی رسانه ها و مردم روبرو شدند، میتوان به مرگ یک زندانی ۱۹ ساله در پی شکنجه جسمی در زندان گرگان، ابتلای ۳۰ نفر از زندانیان زندان دزفول به کرونا و محکومیت آیناز زارع، کودک-مجرم به ۵ سال حبس اشاره کرد.